Terechte regierol Rijk bij aanleg energie-infrastructuur industrie
De rijksoverheid zal de regie nemen bij het ontwikkelen van duurzame energie-infrastructuur voor de industrie. Dat blijkt uit de brief van minister Wiebes (EZK) op 16 oktober aan de Kamer, in reactie op het advies van de Taskforce Infrastructuur Klimaatakkoord Industrie (TIKI). Een belangrijke stap; de netbeheerders roepen al langer op om de regie te nemen, zodat de verschillende lopende trajecten vanuit het Klimaatakkoord op een verantwoorde manier geïntegreerd kunnen worden. Ook kondigt Wiebes aan financieringsmogelijkheden te onderzoeken voor grote infraprojecten om daarmee de aanleg van noodzakelijke energie-infrastructuur te kunnen versnellen.
Coördinatie en regie
De Taskforce Industrie adviseert om de coördinatie tussen de verschillende trajecten voor toekomstige energie-infrastructuur te verbeteren door het inrichten van een Meerjarenprogramma Infrastructuur Energie en Klimaat (MIEK). Het kabinet neemt dit advies over. Volgens Netbeheer Nederland is het belangrijk om de focus van het MIEK vooral niet te beperken tot de industrie. De energie-infrastructuur die nodig is voor de industrie in ons land, maakt deel uit van het gehele, veranderende systeem. Denk aan de aansluiting van windparken op zee, het transport van waterstof en de inpassing van duurzame productie van energie op lokaal niveau.
Zowel regionaal (in de RES’en) als nationaal (voor de industrie, CES,maar ook voor mobiliteit, NAL) worden op dit moment concrete plannen gemaakt voor verduurzaming van het energiesysteem. Het is volgens de netbeheerders, die bij al deze trajecten betrokken zijn, cruciaal om vanaf de start van het Meerjaren Programma MIEK verbinding te maken tussen alle lopende trajecten uit het Klimaatakkoord.
Systeemscenario’s: basis voor afwegingen
Het kabinet zal, zo meldt de brief aan de Kamer, een strategisch afwegingskader opstellen voor besluitvorming over verduurzaming van de industrie-infrastructuur. Voor Netbeheer Nederland is dit een belangrijk element omdat er grote publieke investeringen in de netten op stapel staan. De komende 10 jaar wordt zo’n 40 miljard euro geïnvesteerd in aanpassing en uitbreiding van de netten – met name het elektriciteitsnet. De keuzes daarbij moeten goed onderbouwd zijn, op basis van coherente systeemscenario’s en ontwikkelpaden. Samen met het ministerie werkt Netbeheer Nederland al ruim een jaar aan de Integrale Infrastructuurverkenning 2030-2050; wetenschappelijk onderbouwde systeemscenario’s die ontwikkelpaden bieden voor de grote infrastructurele keuzes. II3050 is daarmee een goede leidraad bij het afwegingskader van het kabinet.
Afspraken verankeren in Energiewet
Om de afspraken die binnen de verschillende trajecten – RES, CES en het MIEK - te kunnen vertalen in de gewenste investeringen in de infrastructuur, hebben de (gereguleerde) netbeheerders wettelijke verankering nodig. Privaatrechtelijke overeenkomsten zijn hiervoor onvoldoende. Het is daarom belangrijk dat de nieuwe Energiewet die in de maak is, hierin voorziet.
Integrale aanpak, tijdige keuzes
Een integrale aanpak maakt het mogelijk om te kunnen komen tot optimale inzet en koppeling van alle energiedragers. Daarbij moeten we tijdig keuzes maken over de aanleg van belangrijke onderdelen van het toekomstige systeem, zoals de waterstof-backbone.
De netbeheerders bieden het kabinet nadrukkelijk hun kennis, capaciteit en ondersteuning aan om vanuit hun publieke rol bij te dragen aan realisatie van het MIEK.
Lees hier meer over het TIKI-advies en over de reactie van het Kabinet