Wetsvoorstel warmtetransitie gebouwde omgeving helpt verduurzamen

Netbeheer Nederland reageert positief op de uitgangspunten van het concept-Wetsvoorstel Gemeentelijke Instrumenten Warmtetransitie (Wgiw) dat de ministeries van Binnenlandse Zaken en van Economische Zaken en Klimaat ter consultatie hebben voorgelegd. Het is een goede volgende stap om de afspraken uit het klimaatakkoord om te zetten naar een gerichte wijkaanpak waardoor we aan de slag kunnen. Met dit wetsvoorstel kunnen de regionale netbeheerders samen met de gemeenten de verduurzaming van woningen in de gebouwde omgeving steeds beter vormgeven.

placeholder
Wel hebben de netbeheerders nog twee aandachtspunten in het conceptwetsontwerp waarover ze graag in overleg treden met de ministeries. Het eerste punt gaat over de financiering van de toekomstige verwijderingskosten van gasleidingen. Daarnaast hebben de netbeheerders zorgen of zij in alle situaties hun wettelijk taak goed kunnen uitvoeren. Het is van belang dat de netbeheerders, bij beëindiging van het gastransport, de aansluitleidingen en meteropstelling altijd veilig buiten gebruik kunnen stellen en kunnen verwijderen.  

Dit wetsvoorstel, dat voortvloeit uit de afspraken die in het Klimaatakkoord zijn gemaakt, biedt gemeenten de mogelijkheid om te regelen welke wijken op termijn overstappen op een duurzaam alternatief voor aardgas. Mits dit gebeurt in een zorgvuldig proces van democratische besluitvorming en voldaan wordt aan waarborgen voor bewoners en gebouweigenaren. Zo mogen zij altijd zelf kiezen met welk duurzaam alternatief zij hun woning willen verwarmen. Er komt géén verplichting om bijvoorbeeld mee te doen aan een collectief warmtenet. 

Belangrijk is dat de gemeente met dit wetsvoorstel kan bepalen, als er een goed en betaalbaar duurzaam alternatief is, dat de transportplicht aardgas voor de netbeheerder in een specifieke wijk vervalt: de netbeheerder transporteert dan na een bepaalde datum geen aardgas meer naar die wijk, waarmee de wijk aardgasvrij wordt. Hierbij wordt een ruime overgangstermijn in acht genomen. 

Het wetsvoorstel heeft gevolgen voor de netbeheerders. Aan de hand van de keuzes die gemeenten maken, moeten de gasnetten en/of elektriciteitsnetten worden aangepast. Daarbij zijn er verschillende opties om de gebouwde omgeving te verduurzamen. Dat kan via warmtenetten, maar ook via all-electric, duurzaam gas of een hybride route met (duurzaam) gas. Bij collectieve oplossingen, en zeker in het geval van warmtenetten, is het wenselijk dat het gehele gebied overschakelt op een alternatief voor aardgas. Bij aanleg van een warmtenet kan het bestaande aardgasnet technisch gezien vaak ook niet blijven liggen. Het gasnet zal in veel gevallen sowieso moeten worden verlegd of verwijderd en vervolgens opnieuw moeten worden aangelegd wanneer niet de hele wijk overschakelt. Door ervoor te zorgen dat een gasnet, in een wijk waar een collectieve oplossing het aardgasvrije voorkeursalternatief is, niet meer in stand hoeft te worden gehouden voor enkele aangeslotenen, worden de maatschappelijke kosten, overlast en schaarse arbeidscapaciteit beperkt. Met dit wettelijke instrumentarium dat nu voorligt, kunnen er met een planmatige aanpak van gemeenten en uitvoerende organisaties zoveel mogelijk woningen in de gebouwde omgeving voor 2030 worden verduurzaamd. 

Lees hier de hele reactie van Netbeheer Nederland op het wetsvoorstel. En zie ook het eerder geschreven Position Paper.