Rapport ‘Nationale kosten van warmte voor woningen’ van Common Futures gepubliceerd
De energietransitie in de gebouwde omgeving is volop in beweging. Maar, zoals ook in het KIES-rapport wordt aangegeven: er zijn keuzes nodig. Hoe versnellen we de aanleg van warmtenetten? Stimuleren of normeren we aanstuurbare warmtepompen? Deze keuzes zijn belangrijk en urgent voor het energiesysteem dat we uiteindelijk realiseren. We moeten kiezen onder onzekerheden.

Om grip te krijgen op die onzekerheden gebruiken we modellen en studies. Een belangrijke studie is de geactualiseerde ‘Startanalyse aardgasvrije buurten’ van het Planbureau voor de Leefomgeving. Deze levert inzichten in wat, vanuit nationale kostenoogpunt, robuuste keuzes zijn: waar het bijvoorbeeld gunstig is om een warmtenet te ontwikkelen, waar all electric logisch is of bijvoorbeeld juist duurzaam gas. Er zijn ook wijken waar het lastig is een robuuste keuze te maken en veel factoren een rol spelen.
Om inzicht te krijgen in die factoren heeft onderzoeksbureau Common Futures gestructureerd onderzoek gedaan naar de factoren in deze onzekerheden.
Op basis van het onderzoek leren we dat:
- De verdere verbetering van de isolatiekwaliteit een belangrijk onderwerp is. Hoe dit is meegenomen in het rekenmodel is bepalend voor de uitkomsten. Bijvoorbeeld het koppelen van all-electric warmtepompen aan minimaal energielabel B en het niet verder isoleren dan energielabel D bij andere woningen.
- Aandacht voor voldoende aanbod van groen gas is cruciaal; voldoende aanbod maakt het mogelijk dat een significant deel van de klimaatneutrale eindoplossing met hybride warmtepompen wordt ongevuld. Dit is niet mogelijk bij een tekort aan groen gas, wat - vanwege de warmte-piekvoorziening – ook nadelig is voor de MT-warmtenetten.
- MT-warmtenetten zijn robuust in specifiek deel van de gebouwde omgeving, en daarbuiten is het aandeel gevoelig voor diverse factoren.
- Voor warmtepompen is de piekvraag een belangrijke factor. De kosten van de diepere systeemimpact zijn niet in de startanalyse meegenomen. Netbeheer Nederland pleit daarom voor netbewuste inpassing van warmtepompen waarbij de piekvraag wordt geadresseerd. De aanstuurbaarheid van warmtepompen is belangrijk om ervoor te zorgen dat het elektriciteitsnet en de elektriciteitsvoorziening geen knelpunt kunnen vormen voor het tempo van de uitrol van de warmtetransitie.
- Hybride warmtepompen zien we als de beste oplossing daar waar er geen perspectief is op warmte of all-electric voorlopig te uitdagend is. Hybride is sowieso in de transitiefase een belangrijke techniek en behoudt optionaliteit naar andere oplossingen.
Hun rapport biedt beleidsmakers, netbeheerders en marktpartijen handvatten om keuzes te maken die leiden tot een betaalbare kostenefficiënte transitie, met aandacht voor robuustheid, snelheid én uitvoerbaarheid.
Tijdens de webinar deze week werd het rapport gepresenteerd. Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) geeft uitleg hoe het aansluit op hun startanalyse. Er was ruimte voor vragen en werd het gesprek gevoerd over het rapport, de conclusies en praktische implicaties.
Heb je de webinar gemist? Kijk ’m dan terug op ons Vimeo-kanaal.