Netwerkbedrijven roepen gemeenten op duidelijke keuzes te maken in hun warmteprogramma’s, belangrijk voor onze investeringsplannen

Gemeentelijke warmteprogramma’s zijn enorm belangrijk voor de verduurzaming van de gebouwde omgeving. Ze helpen gemeenten om hun ambities concreet te maken. Netwerkbedrijven kunnen vervolgens met gemeenten een effectief plan maken om dit te realiseren. 

Gemeenten zetten breed in op isolatie, gesteund door het Nationaal Isolatieprogramma. Netwerkbedrijven zijn hier blij mee omdat isolatie de stijgende elektriciteitsvraag dempt. Het is ook een randvoorwaarde voor slim sturen met warmtepompen. Daarnaast kan meer inzet op energiebesparing helpen bij het in zicht krijgen van de klimaatdoelen, aldus het Planbureau voor de Leefomgeving recent in de Klimaat- en Energieverkenning. 

Nog niet alle gemeenten zijn bezig met een warmteprogramma. Maar 40% werkt concreet aan een uitvoeringsplan. De meeste gemeenten verwachten het warmteprogramma uiterlijk in 2026 vast te stellen. Netwerkbedrijven vragen gemeenten met klem om hun warmteprogramma’s snel concreet te maken en duidelijke keuzes te maken. 

Geen keuzes maken leidt tot een onnodig duur energiesysteem 
Welke wijken, buurten en dorpskernen in de komende tien jaar van het aardgas gaan en hoe dat gebeurt, wordt beschreven in warmteprogramma’s. Het aandeel gemeenten dat de komende tien jaar warmtenetten verwacht te realiseren of uit te breiden, is gedaald van 52% in 2024 naar 40% in 2025. 

Gemeenten geven onder andere een gebrek aan duidelijkheid over wet- en regelgeving als reden voor de daling. Netwerkbedrijven herhalen daarom de oproep aan de Eerste Kamer om de Wet collectieve warmte (Wcw) voortvarend te behandelen. Deze wet biedt duidelijkheid en is om die reden een belangrijke randvoorwaarde voor versnelling. En hoe eerder gestart wordt met de ontwikkeling van een warmtenet, hoe groter de kans op realisatie. 

Veel gemeenten noemen warmtepompen als belangrijke warmtestrategie. Toch voert een ruime meerderheid hier geen actief beleid op. Bijna 70% van de gemeenten zegt geen zicht te hebben op het aantal warmtepompen binnen hun gemeente. 

Het is belangrijk dat we snel aan de slag gaan met het integrale energiesysteem. Dat betekent ook inzetten op groen gas, waterstof én warmte. Uit onderzoek van Ecorys blijkt dat warmtenetten een aanzienlijke maatschappelijke meerwaarde bieden voor het energiesysteem in Nederland. Warmtenetten spelen, met name in stedelijk gebied, een belangrijke rol. Ze verduurzamen de warmtevoorziening, belasten het elektriciteitsnet minder dan individuele oplossingen en maken het energiesysteem robuuster.  

Onderzoek van CE Delft laat zien dat zonder het beoogde aantal warmtenetaansluitingen er tot 2040 ruim 1,6 miljard euro extra in het elektriciteitsnet moet worden geïnvesteerd. Ook bieden warmtenetten meer energiezekerheid en -onafhankelijkheid. Ze maken meestal gebruik van lokale bronnen en verkleinen de Nederlandse afhankelijkheid van buitenlandse fossiele energie.  

Goed voorbeeld doet volgen 
Voor gemeenten betekent een warmteprogramma dat hun plannen realistischer en uitvoerbaarder worden. Een programma met duidelijke keuzes en een tijdlijn kan het startpunt zijn voor het afstemmen van de volgorde van netverzwaring. 

Voor netwerkbedrijven zijn warmteprogramma’s een belangrijk signaal: ze maken het mogelijk om veel gerichter te investeren in de energie-infrastructuur. De kans wordt zo ook groter dat gemeentelijke energieplannen daadwerkelijk gerealiseerd kunnen worden.  

Duidelijk keuzes maken in de toekomstige warmtevoorziening van buurten, zorgt ervoor dat we samen de doelen ook écht kunnen halen. Netwerkbedrijven zijn blij dat de eerste warmteprogramma’s nu al binnenkomen. We roepen andere gemeenten op om dit goede voorbeeld te volgen door hun warmteprogramma’s snel concreet te maken en daarin duidelijke keuzes te maken.