Nationaal Plan Energiesysteem legt basis voor schaalsprongen energie infrastructuur
We hebben afgesproken in 2050 klimaatneutraal te zijn. Dat betekent dat we al voor 2050 een klimaatneutrale energievoorziening moeten hebben. Om dat te realiseren is sturing door de overheid nodig. Het ministerie van EZK heeft daarom aan een concept Nationaal Plan Energiesysteem (NPE) gewerkt. Dat concept is vandaag openbaar gemaakt.

Edwin Edelenbos, strateeg bij Netbeheer Nederland, is betrokken bij de totstandkoming van het NPE. “Het Nationaal Plan Energiesysteem (NPE) is de kabinetsvisie op de energietransitie na 2030 en de visie sluit aan op de toekomstscenario’s (II3050) die eerder dit jaar door de netbeheerders zijn opgesteld. Dit NPE is in essentie de opvolging van het Klimaatakkoord. Het NPE moet structurerende keuzes bevatten, zodat Nederland kan versnellen met de verduurzaming. Het is heel goed dat het ministerie van EZK nu haar concept richting voor de energieketens en sectoren openbaar maakt. Tot eind september heeft iedereen nu de kans om mee te lezen en mee te denken. Het is van groot belang dat er nog dit jaar een gedragen voorstel komt, waarop beleid gemaakt kan worden. Het NPE is een belangrijke schakel in ons toekomstige energiesysteem en het is goed om te zien dat de Minister dit voortvarend en gedegen oppakt.”
Behoefte aan keuzes
De consultatie komt op een moment dat de behoefte van netbeheerders, decentrale overheden en marktpartijen groot is om duidelijker te krijgen hoe de energievoorziening zich gaat ontwikkelen na 2030. “Er moeten nu eigenlijk meteen al duidelijke keuzes gemaakt worden door EZK en het kabinet in het NPE. Dat is urgent. Duidelijke richting is goed, duidelijke keuzes zijn beter.”
Infrastructuur wordt meer sturend
Het concept-NPE dat vandaag gepubliceerd is, zet erop in dat de infrastructuur meer sturend en planmatig uitgebreid wordt. Ten opzichte van de vraaggestuurde werkwijze van nu is dat een wezenlijk andere manier van het uitbreiden van onze netten. “Dat moet ook, want het is cruciaal dat burgers en bedrijven kunnen vertrouwen op de energie infrastructuur wanneer zij willen verduurzamen. We moeten als netbeheerders onze infra niet zomaar uitbreiden; we moeten schaalsprongen maken. En dat vergt nieuw beleid en keuzes. Ook moeten we de infrastructuur structureel beter gaan benutten. Het concept-NPE zet in op een meer gebiedsgerichte benadering, op serieuze en structurele ontwikkeling van energy hubs en energieplanologie. Dat is ook in lijn met wat we nu al zien ontstaan, namelijk dat overheden en netbeheerders regie voeren en sturing geven aan het ontwerpen van het energiesysteem, centraal en decentraal.”
Integrale blik op energievoorziening
“Een goed NPE zal de totstandkoming van de klimaatneutrale energievoorziening versnellen. De benodigde schaalsprongen voor de infrastructuur, ook voor waterstof natuurlijk, kunnen we alleen realiseren als duidelijk is hoe de ketens en sectoren zich ontwikkelen. We hebben als Nederland daarin veel te kiezen. Dat tonen onze II3050-scenario’s ook aan. Het NPE is een stap vooruit in het maken van die keuzes. De meerwaarde van het NPE is dat het integraal kijkt naar het energiesysteem, naar de infrastructuur en naar de behoefte van de gebruiker voor waterstof, duurzame gassen, warmte en elektriciteit. Het toont aan dat een volledig duurzame energievoorziening in ons land wel degelijk mogelijk is, mits we dan wel nu de juiste keuzes maken. Ik vind het fijn dat EZK dit concept-NPE nu voorlegt en ik kijk uit naar een goed publiek debat om tot duidelijke keuzes te komen.”