Alternatieve transportrechten helpen de schaarse ruimte te verdelen
Netbeheerders werken hard aan het uitbreiden en verzwaren van het net. Tegelijk moet er gekeken worden hoe de ruimte op de huidige netten zo optimaal mogelijk kan worden ingezet. ACM maakt met alternatieve transportrechten mogelijk dat het net op drukke momenten ontzien wordt en dat de stroompieken deels naar de rustige momenten verplaatst kunnen worden. Oftewel: spreiden van de vraag naar transportcapaciteit, waardoor de beschikbare capaciteit optimaal benut wordt.
Eind dit jaar worden de wijzigingen definitief, maar vooruitlopend op de codewijziging mogen netbeheerders al met deze nieuwe contracten gaan werken. In deze contracten staat dat de aansluiting op bepaalde momenten níet en op andere momenten juist wél gebruikt mag worden, waardoor de vraag naar transport meer verspreid wordt over de dag. Hierdoor kunnen meer partijen toegang krijgen tot de energienetten. Ook geldt dat netbeheerders partijen kunnen afschalen wanneer zij lange tijd hun aansluiting niet gebruiken (oftewel: gebruik op tijd of raak het kwijt).
Netbeheerders willen met alternatieve transportrechten aan de slag
Om tot deze maatregelen te komen, had ACM op 6 oktober 2022 een consultatie gestart. De netbeheerders, verenigd in Netbeheer Nederland, hebben uiteraard gereageerd op de consultatie. Netbeheerders zijn altijd voorstander geweest van de inzet van alternatieve transportrechten om daarmee het gebruik van het net in tijd te kunnen spreiden en hebben daarom in september 2022 een eerste voorstel voor alternatieve transportrechten bij ACM ingediend.
Met de inzet van alternatieve transportrechten kan beter gebruik worden gemaakt van de bestaande netcapaciteit. Door het verbreden van de pieken en opvullen van de dalen kan er meer elektriciteit worden getransporteerd door het bestaande net. Wij zien alternatieve transportrechten als een middel om prikkels in het systeem te brengen om de momenten van de klantvraag naar transportcapaciteit te beïnvloeden.
Dat geldt ook voor 'gebruik op tijd of raak het kwijt'; het gecontracteerd transportvermogen moet worden benut, want anders wordt het onbenutte potentieel van jouw vermogen aan andere gebruikers gegund. Door GOTORK wordt duidelijk dat het gecontracteerde vermogen ook daadwerkelijk wordt gebruikt. Hiermee wordt overcontractering ontmoedigd. De aanvragen om transportcapaciteit worden hierdoor zuiverder waardoor netbeheerders beter in staat zullen zijn om te anticiperen op de groeiende vraag naar transport en om netuitbreidingen te plannen, maar ook om met minder risico (meer) nieuwe transportrechten uit te geven.
Oplossing om netcongestie tegen te gaan