placeholder

Energiediefstal

Jaarlijks komen ongeveer 4.000 energiediefstallen aan het licht, grotendeels in hennepkwekerijen. Naar schatting wordt elk jaar bijna 1 miljard kilowattuur aan elektriciteit gestolen. Dat is meer dan alle huishoudens in Rotterdam in een jaar verbruiken. Energiediefstal levert gevaarlijke situaties op. Daarom werken netbeheerders en politie samen om hennepkwekerijen op te sporen en onveilige situaties te beëindigen.

Gevaarlijke situaties

Geknoei met elektriciteit is ronduit gevaarlijk. Het maken van een illegale aftap gebeurt vaak met ondeugdelijke verbindingen waardoor brand kan ontstaan.  Een aantal grotere en kleinere woningbranden heeft te maken met de kweek van hennep. Energiediefstal kan ook de continuïteit van het transport van energie in gevaar brengen.

Gevaarlijke situaties die netbeheerders regelmatig aantreffen zijn bijvoorbeeld: 

  • Elektrocutiegevaar door ondeskundige montage, zowel aan de huisinstallatie als illegale aftakkingen op het net (blootliggende delen). 
  • Acuut brandgevaar en gevaar voor kortsluiting door temperatuurverhoging als gevolg van bundeling van snoeren. 
  • Brandgevaar door montage van voorschakelapparatuur en lampen op houten platen of balken. 
  • Brandgevaar en gevaar voor kortsluiting door overbelasting van de huisaansluitkabel. 
  • Koolmonoxide(CO)-vergiftiging als bijproduct van slecht afgestelde gastoestellen die gebruikt worden voor de verwarming van de kwekerij. 
  • Kooldioxide(CO2)-verstikking door CO2-bemesting. Het zuurstofgehalte in de lucht kan door verdringing van de zuurstof door CO2 dalen onder 19%. Bij langere blootstelling veroorzaakt dit onder meer sufheid, een toename van de bloeddruk en duizeligheid. Dit leidt tot bewusteloosheid na 5 tot 10 minuten, gevolgd door ademstilstand na 30 minuten tot een uur. 
  • Boobytraps (onder spanning staande delen en andere 'vallen') om de hennepkwekerij te ‘beveiligen’.

Samenwerking met gemeenten en politie

De netbeheerders werken op regionaal en lokaal niveau nauw samen met o.a. gemeenten en politie-eenheden. De politie is opsporingsbevoegd. Op verzoek van politie of justitie kunnen netbeheerders verbruiksgegevens ter beschikking stellen om hennepkwekerijen op te kunnen sporen. Zij nemen daar zelf geen initiatief toe. 

De politie rolt de hennepkwekerij op, de netbeheerders stellen de locatie veilig en kijken of er energie is gestolen. Ook zorgt de netbeheerder ervoor dat bij het oprollen van een kwekerij diegenen die de hennepkwekerijen betreden, veilig hun werk kunnen doen. Soms zijn kwekerijen bijvoorbeeld ‘beveiligd’ doordat metalen delen van de installatie bewust onder spanning zijn gezet. 

Omvang energiediefstal

Netbeheerders gaan er op basis van verschillende door externe partijen uitgevoerde onderzoeken vanuit dat er ongeveer 30 duizend kwekerijen zijn met een gemiddeld jaarverbruik van 35.000 kWh, dus 1 miljard kilowattuur in totaal. Als deze elektriciteit normaal zou zijn verkocht, vertegenwoordigt deze een waarde van bijna 200 miljoen euro. Dit bedrag bestaat uit transportkosten, leveringskosten en belasting. Overige gevallen van stroomdiefstal (niet-hennep-gerelateerd) zijn buiten beschouwing gelaten. 

Kosten verhalen

De regionale netbeheerders moeten de gestolen stroom zelf inkopen op de groothandelsmarkt. De kosten hiervan bedragen op jaarbasis ongeveer 60 miljoen euro. Deze kosten worden zo veel mogelijk verhaald op de energiedieven. Dat lukt echter slechts bij ongeveer 15% van de totale hoeveelheid gestolen energie.  

Het resterende deel wordt opgebracht door alle afnemers van stroom gezamenlijk. De kosten komen voor één derde terecht in de transporttarieven voor consumenten en voor twee derde in die van zakelijke klanten. Een huishouden betaalt hierdoor op jaarbasis ongeveer 2 euro extra. Bovendien loopt de overheid tientallen miljoenen aan belastinginkomsten mis. 

Personele inzet netbeheerders

Ongeveer 100 medewerkers van netbeheerders zijn fulltime bezig met de aanpak van energiediefstal. De netbeheerders werken onderling samen in het Platform Energiediefstal (PED) van Netbeheer Nederland.