Kies voor betaalbare warmte per wijk
Zonder duidelijke keuzes betaalt de klant de prijs: in geld, in tijd en in comfort.
Kies per wijk een warmteoplossing – en help gemeenten om dat te doen
Gemeenten moeten kiezen welke warmteoplossing in een wijk wordt uitgerold. Zolang dat vrijblijvend blijft, moeten netbeheerders investeren in álle infrastructuren – gas, elektriciteit én warmte – met dubbele kosten en vertraging tot gevolg.
Met een verplichte wijkaanpak wordt de koers duidelijk, maar gemeenten moeten dat wél kunnen waarmaken. Ondersteun daarom gemeenten (met name de kleinere) met extra middelen, energieadvies en tijdelijke inzet van experts uit grotere gemeenten. Zo delen we kennis, versnellen we de uitvoering en houden we de kosten beheersbaar.
Investeer in opschaling van de warmtenetten en ontzorg de bewoners
Zorg voor € 1,4 miljard extra middelen om warmtenetten betaalbaar te houden en vóór 2030 200.000 extra woningen aan te sluiten. Investeer daarbij in de héle keten – van bron tot aansluiting – zodat iedereen kan meedoen aan de warmtetransitie.
Maak de overstap eenvoudig en aantrekkelijk voor bewoners: met lage aansluitkosten, betrouwbare tarieven en hulp tot achter de voordeur. Zorg dat de eerste subsidies ruim genoeg zijn om vertrouwen te wekken en enthousiasme te creëren. Alleen dan groeit het draagvlak en komt de opschaling echt op gang.
Richt warmtenetten slim in, daar waar ze het meeste opleveren
Laat gemeenten warmtenetten aanleggen op plekken waar ze het grootste verschil maken: wijken waar veel woningen dicht op elkaar staan en waar de maatschappelijke baten het hoogst zijn. Zet de doorzettingsmacht uit de Wgiw in om knopen door te hakken, zodat projecten niet vastlopen in overleg. Zo worden publieke middelen doelgericht ingezet en komt de warmtetransitie echt op stoom.
Benut restwarmte uit de industrie
Maak het aantrekkelijk voor bedrijven om de warmte die vrijkomt bij productieprocessen te delen met omliggende woningen en bedrijven. Zo gaat waardevolle energie niet verloren, dalen de kosten van warmtenetten en profiteren bewoners van lokale, betaalbare en duurzame warmte.
Stem subsidies voor burgers af op de warmtekeuze per wijk
Stem de inzet van subsidies beter af op de gekozen warmteoplossing in een wijk. Waar een warmtenet gepland is, ligt het voor de hand om de ISDE-subsidie in te zetten voor de aansluitkosten op dat warmtenet, in plaats van voor individuele warmtepompen.
In zulke wijken past subsidie voor losse warmtepompen niet meer bij de gekozen richting. Zo sluiten de prikkels aan op het lokale beleid en blijft de warmtetransitie betaalbaar, begrijpelijk en doelgericht.
Maak slimme warmtepompen de norm
Warmtepompen kunnen meer dan alleen verwarmen. Slimme warmtepompen stemmen hun verbruik af op het moment dat energie goedkoop en ruim beschikbaar is. Dat verlaagt de energierekening én ontlast het elektriciteitsnet. Maak daarom slimme hybride en full-electric warmtepompen de standaard. Stel vanaf 2027 alleen nog netbewuste warmtepompen verplicht binnen de ISDE-subsidie. Zo bouwen we aan een energiesysteem dat betrouwbaar blijft, betaalbaar is en meebeweegt met de gebruiker.
De hybride warmtepomp als transitie én eindoplossing
De hybride warmtepomp is het werkpaard van de warmtetransitie. Hij zorgt direct voor minder CO₂-uitstoot, lagere energierekeningen en minder druk op het elektriciteitsnet. Daarmee helpt hij om tempo te maken, zonder dat het netwerk overbelast raakt.
Erken de hybride warmtepomp niet alleen als tussenstap, maar ook als volwaardige oplossing. Zorg dat beleid en subsidies daarop aansluiten, zodat de hybride overal wordt ingezet waar dat technisch en economisch het meest logisch is. Met de verdere verduurzaming van gas – bijvoorbeeld met groen gas of waterstof – kan de hybride op veel plekken blijvend de beste keuze zijn: duurzaam, betaalbaar en betrouwbaar.
Overal in het land maken burgers en bedrijven duurzame keuzes. De een zet in op zonnepanelen, de ander op een warmtepomp, de volgende sluit aan op een warmtenet en sommigen blijven nog op aardgas omdat de cv net vervangen is. Hierdoor moeten netbeheerders in elk gebied langdurig blijven investeren in alle infrastructuren (warmte, gas en elektriciteit) en loopt het stroomnet snel vol. Op individueel niveau zijn het logische keuzes, maar het vertraagt de transitie en zorgt voor onnodig hoge maatschappelijke kosten – die uiteindelijk door de burgers betaald moeten worden.
De rekening komt terecht bij de gebruiker. Door ongecoördineerde groei van warmtepompen stijgen de maatschappelijke kosten met € 20 tot € 55 miljoen per jaar. In sommige wijken, waar het elektriciteitsnet volledig moet worden verzwaard, kan dat oplopen tot wel € 5.000 extra per woning. Dat betekent hogere energierekeningen, meer vertraging in de aanleg van warmtenetten en minder geld over voor isolatie of andere verduurzaming.
Zonder duidelijke keuzes betaalt de klant de prijs: in geld, in tijd en in comfort.
Een ander toekomstbeeld is mogelijk! Met een snelle en gerichte uitrol van warmtenetten maken we de energietransitie eenvoudiger, goedkoper en eerlijker. Door samen te kiezen voor collectieve warmteoplossingen benutten we schaalvoordelen en dalen de kosten per aansluiting. Per woning scheelt dat gemiddeld 2,1 ton CO₂ per jaar – goed voor zo’n € 300 aan maatschappelijke baten.
Warmtenetten bieden bewoners een betrouwbaar en betaalbaar alternatief, vooral in dichtbebouwde wijken waar volledig elektrisch verwarmen onnodig duur en belastend is. Ze maken gebruik van lokale warmtebronnen – zoals restwarmte of aardwarmte – die je kunt opslaan en niet hoeft te importeren. Daardoor blijft energie betaalbaar en neemt de druk op het elektriciteitsnet af.
Uiteindelijk profiteert iedereen als zoveel mogelijk huizen worden aangesloten op de beste verwarmingsoptie voor hun woning en wijk: via een scherp en betaalbaar aanbod van het warmtenet, of via lagere nettarieven voor wie elektrisch verwarmt.
Zo bouwen we stap voor stap aan een energiesysteem dat werkt voor mensen: betaalbaar in de rekening, betrouwbaar in de winter en beter voor het klimaat.
Netbeheer Nederland heeft zich altijd hard gemaakt voor de nieuwe warmtewet (Wcw). De Wcw borgt dat de warmtebedrijven een publieke meerderheid krijgen en daarmee dat netwerkbedrijven een rol kunnen spelen in de ontwikkeling en realisatie van warmtenetten. Zo kunnen netwerkbedrijven een betere afweging maken waar en wanneer warmtenetten worden aangelegd, mede in relatie tot andere energievoorzieningen (integrale benadering).
Uiteindelijk willen we betaalbare warmtenetten zónder subsidie realiseren. We willen zo snel mogelijk aan de slag met de aanleg van warmtenetten, al is daar dan nog wel subsidie voor nodig.
Op termijn willen we kostenverlagingen bewerkstelligen door o.a. standaardisatie van materialen en realisatie, en centrale coördinatie van financieel-economische aspecten (RAR, subsidies, regulering, redelijk rendement, WACC). Om alle beoogde warmteaansluitingen te kunnen realiseren zullen we ervoor moeten zorgen dat er voldoende geschoold personeel beschikbaar komt.