Zorgen over ontwikkelingen in de Voorjaarsnota: stikstofimpasse en greep uit het Klimaatfonds
Het uitblijven van stikstofmaatregelen en de greep uit het Klimaatfonds voor het verlagen van de energiebelasting zijn zorgelijke ontwikkelingen, stelt Netbeheer Nederland als eerste reactie op de Voorjaarsnota. De uitbouw van het elektriciteitsnet en de ombouw naar een betaalbaar en toekomstbestendig energiesysteem vragen om stikstofoplossingen en langjarige steun van de overheid. De onttrekking van 600 miljoen euro uit het Klimaatfonds is volgens de Netbeheerders een verkeerde keuze. Deze middelen hadden ingezet kunnen worden om de warmtetransitie vlot te trekken en zo bij te dragen aan de betaalbaarheid van het energiesysteem op de lange termijn. Tegelijkertijd begrijpen we dat aanvullende maatregelen onderweg zijn. Netbeheer Nederland kijkt uit naar deze voorstellen, omdat gerichte overheidssturing essentieel is om te zorgen dat huishoudens en bedrijven ook in de toekomst kunnen rekenen op een betaalbaar, betrouwbaar en duurzaam energiesysteem.
Verlagen van de energiebelasting door onttrekking Klimaatfonds
In de Voorjaarsnota is voorgesteld om de energiebelasting te verlagen. Netbeheer Nederland begrijpt de keuze om de betaalbaarheid van de energierekening te verbeteren, maar maakt zich zorgen over de wijze waarop deze verlaging wordt gefinancierd. Prioriteit moet uitgaan naar structurele verlaging van de energierekening. Eerder deelde NBNL voorstellen om 30 miljard euro te besparen. Het onttrekken van middelen uit het Klimaatfonds ondermijnt de investeringen in het energiesysteem die nodig zijn voor meer energieonafhankelijkheid en een economisch vitaal Nederland. Voor een toekomstbestendig energiesysteem is juist langdurig commitment en stabiele financiering nodig. Netbeheer Nederland roept het kabinet op vast te houden aan de oorspronkelijke doelen van het Klimaatfonds en te zorgen voor een stabiele, langjarige financiering.
Geen oplossing voor de stikstofimpasse
De Voorjaarsnota biedt helaas geen oplossing voor de stikstofimpasse: noodzakelijke maatregelen worden doorgeschoven naar Prinsjesdag. Daarmee blijft de beschikbare stikstofruimte voorlopig schaars, wat de uitrol van essentiële energie-infrastructuurprojecten belemmert. Terwijl juist deze projecten een belangrijke bijdrage leveren aan het terugdringen van de stikstofuitstoot. De structurele emissiereductie die nieuwe infrastructuur mogelijk maakt, is vele malen groter dan de tijdelijke uitstoot tijdens de bouwfase. Zonder voortgang op dit dossier komt de uitbreiding van het elektriciteitsnet en de aansluitingen van nieuwe woningbouwprojecten in gevaar.
Noodzaak voor versnelling van de warmtetransitie
Warmtenetten zijn onmisbaar in een toekomstbestendig energiesysteem. Ze ontlasten het steeds vollere elektriciteitsnet, versterken onze energie-onafhankelijkheid en zorgen voor, mits goed toegepast, een aanzienlijke besparing op de maatschappelijke kosten. Voor de warmtetransitie is de Wet collectieve warmte onmisbaar. De komende jaren zijn bepalend. Warmtebedrijven en gemeenten moeten belangrijke keuzes maken wat betreft investeringen en waar warmtenetten komen. Daarvoor is snel duidelijkheid nodig, niet alleen over de wetgeving (Wcw) maar ook financieel. De huidige subsidies zijn randvoorwaardelijk en een stap in de goede richting, maar onvoldoende om de noodzakelijke versnelling op korte termijn te realiseren. Netbeheer Nederland roept het kabinet te kiezen voor versnelling en te zorgen voor aanvullend en financieel instrumentarium om de ontwikkeling van warmtenetten weer mogelijk te maken.
Aanvullende maatregelen
Netbeheer Nederland kijkt met grote belangstelling uit naar de aanvullende klimaatmaatregelen die volgens de Voorjaarsnota voor 1 mei worden gepresenteerd en die moeten bijdragen aan een robuust energiesysteem en het behalen van de klimaatdoelen.