Uren met goedkopere nettarieven bieden huishoudens meer grip op hun energierekening
In samenspraak met de Autoriteit Consument & Markt (ACM), het ministerie van Klimaat en Groene Groei (KGG) en Energie-Nederland hebben de netbeheerders de afgelopen maanden, met hulp van Berenschot en IPSOS, onderzocht hoe nieuwe nettarieven beter kunnen aansluiten op een toekomstbestendig energiesysteem én hoe deze nieuwe tarieven nog steeds goed te begrijpen zijn. Uit dit onderzoek blijkt dat de nieuwe tarieven de piekbelasting van het elektriciteitsnet kunnen verlagen. Bovendien kunnen de nieuwe tarieven huishoudens meer grip bieden op hun energierekening.

De netbeheerders hebben, in samenspraak met de ACM, KGG en Energie-Nederland, besloten om een variant met 4 prijsniveaus verder uit te werken. Het prijsniveau wordt dan afhankelijk van de drukte op het elektriciteitsnet. Hoe minder druk het is op het net hoe lager het nettarief is.
Hierdoor ontstaan er dagdelen met normale nettarieven en dagdelen met goedkopere uren. Hiermee geven we huishoudens meer grip op hun energierekening. Dit blijkt ook uit onderzoek van adviesbureau Berenschot. Het wordt namelijk aantrekkelijker om apparaten die veel stroom gebruiken, zoals een warmtepomp of het laden van een elektrische auto, vooral tijdens de goedkopere uren te gebruiken. Dit geldt bijvoorbeeld niet voor elektrisch koken omdat dit het elektriciteitsnet niet zwaar belast.
Waarom zijn nieuwe nettarieven nodig? 
Momenteel betaalt iedereen hetzelfde vaste nettarief per aansluiting, ongeacht of je weinig of juist veel elektriciteit gebruikt en of je gebruikt tijdens drukke momenten op het elektriciteitsnet. Dat voelt oneerlijk. Uit onderzoek onder 1.606 Nederlanders blijkt ook dat mensen twee dingen belangrijk vinden: wie minder gebruikt, moet ook minder betalen dan wie meer gebruikt, én de rekening moet zo laag mogelijk blijven. Precies dat maken we met de nieuwe tarieven mogelijk. 
Huishoudens met een laag verbruik, vaak huishoudens met lage inkomens, gaan relatief minder betalen. Dit geldt straks voor ongeveer twee derde van alle huishoudens. Wie het net zwaar belast, draagt meer bij. Bovendien krijgen huishoudens meer grip op hun energierekening: hoe meer zij de goedkopere uren benutten hoe minder zij betalen voor hun nettarieven.
Waarom is gekozen voor 4 prijsniveaus? 
De keuze voor vier prijsniveaus is gemaakt omdat uit het onderzoek blijkt dat dit voldoende positieve impact op het elektriciteitsnet heeft, dit op maatschappelijke steun kan rekenen en door vrijwel alle Nederlanders wordt begrepen. Alle betrokken partijen konden daarom instemmen met deze richting. Met de nieuwe tarieven kunnen we een stevige stap zetten die breed wordt gedragen. 
Zijn de nieuwe tarieven begrijpelijk genoeg? 
Dat was een belangrijke zorg, en daarom hebben we het uitgebreid getest. Uit onderzoek blijkt dat vrijwel alle Nederlanders de nieuwe tarieven goed begrijpt. Om iedereen zo goed mogelijk mee te nemen, zetten we extra in op duidelijke communicatie en uitleg. Daarbij hoeven mensen niet alles zelf in de gaten te houden: steeds meer apparaten – van warmtepompen tot wasmachines – kunnen automatisch sturen op de goedkopere uren. Dat maakt het voor huishoudens voordelig en praktisch. 
Wat levert dit de maatschappij op? 
Door het verbruik meer te spreiden, worden de drukste momenten gemiddeld 11% minder druk. Dat is enorm belangrijk: het geeft ons ruimte om richting 2030 zo’n 700.000 extra woningen of 500.000 laadpunten aan te sluiten zonder directe verzwaring van het net. Dat scheelt miljarden euro's aan investeringen en maakt de energietransitie beter uitvoerbaar. Kortom: vier prijsniveaus houden het net betrouwbaar én betaalbaar. 
Wat zijn de volgende stappen? 
In 2026 dienen we het voorstel officieel in bij de ACM. Tot die tijd bepaalt de ACM de vaste tarieven per jaar. Deze tarieven verschillen alleen per netbeheerder en de grote van de capaciteit van de aansluiting. Op donderdag 2 oktober heeft de ACM de tarieven voor 2026 bekend gemaakt. 
Nadat ook andere partijen hun reactie hebben gegeven op de nieuwe tarieven zal de ACM het voorstel beoordelen. Bij de verdere uitwerking van de nieuwe tarieven zullen we goed blijven kijken hoe het model in de praktijk uitpakt, zodat het begrijpelijk en effectief blijft. De invoering van nieuwe tarieven vraagt aanpassingen bij veel partijen en kost daarom tijd. Op zijn vroegst kan dit in 2028 volledig worden ingevoerd. Tegelijk blijven we ons inzetten om het elektriciteitsnet te ontlasten en huishoudens helpen om meer grip op hun energierekening te krijgen.