Impact onderspanning lager dan verwacht, vervolgonderzoek blijft nodig
Het effect van onderspanning op veelvoorkomende apparaten in en om huis zoals warmtepompen, cv-ketels en de meeste laadpalen is kleiner dan aanvankelijk werd gedacht, dat blijkt uit een verkennend onderzoek van ElaadNL, op verzoek van Netbeheer Nederland. Verder onderzoek moet de gevolgen van onderspanning beter in kaart brengen. Daarnaast roept Netbeheer Nederland fabrikanten op om de effecten van onderspanning verder te onderzoeken.
Stroom komt normaalgesproken met een spanning van 230 volt uit het stopcontact, maar wanneer er lokaal meer stroomvraag is dan aanbod, kan de spanning zakken. Wanneer de spanning langer dan een minuut 10 procent onder de 230 volt zakt, dus onder de 207 volt, dan hebben we volgens de Netcode elektriciteit te maken met onderspanning.
Door de energietransitie komen er steeds meer warmtepompen en elektrische auto's, hierdoor ontstaat ook grotere spanningsvariatie. Meer aansluitingen krijgen zo te maken met wat volgens de netcode geldt als te lage spanning. Toch zien de netbeheerders een relatief kleine toename van het aantal gemelde onderspanningsklachten. Netbeheer Nederland heeft ElaadNL daarom onderzoek laten doen naar het effect van onderspanning op veelvoorkomende apparaten rondom het huis en roept met name fabrikanten op om met vervolgonderzoek te komen.
Effecten op geteste apparaten
Uit de test blijkt dat de praktische ruimte onder de onderspanningsgrens groter is dan de gedacht. De geteste lampen (LED) kunnen gaan knipperen bij 200 volt, de lichtsterkte neemt af bij 190 volt en bij 180 volt kan er uitval optreden. Na het verhogen van het voltage, zullen de meeste lampen gewoon aangaan.
Een klein deel van de geteste elektrische auto’s stopt met laden tussen de 200 en 190 volt. Onder de 190 volt neemt de kans op uitval iets toe, maar wanneer deze erboven blijft, kunnen de meeste auto’s weer laden als de spanningswaarde terug op 230 volt is. Dit levert geen schade op aan de auto of de laadpaal, maar een vervolgonderzoek zou kunnen kijken naar de mogelijkheid dat de auto het laden automatisch kan herstarten.
Moderne cv-ketels blijven in ieder geval functioneren tot 180 volt. De onderzochte warmtepompen lopen ook weinig risico, want hoewel foutmeldingen kunnen optreden bij spanningen rond 190 volt, blijven ze functioneren tot 180 volt. Lagere waardes zijn niet getest. Vanwege de grote verscheidenheid in type warmtepompen is het belangrijk om hier meer onderzoek naar te doen.
Netbeheerders roepen fabrikanten van veelvoorkomende apparaten in en om huis, zoals warmtepompen, cv-ketels, elektrische auto's en de meeste laadpalen, op om meer onderzoek te doen naar de effecten van onderspanning. Op basis van verder onderzoek kunnen we gezamenlijk kijken naar bredere richtlijnen voor onderspanning.