In opdracht van de gezamenlijke netbeheerders hebben de onderzoeksbureaus Berenschot en Kalavasta vier scenario’s opgesteld voor een klimaatneutrale energievoorziening in 2050. In de scenario’s zijn de ontwikkelingen verwerkt van vraag en aanbod (inclusief energie-gerelateerde grondstoffen) van alle sectoren, waaronder industrie, vervoer en transport. Hiermee ontstaat voor het eerst een integraal beeld van de impact van de energietransitie op de samenleving anno 2050. Minister Wiebes van Economische Zaken en Klimaat heeft de scenario's op 15 april naar de Tweede Kamer gestuurd.
De vier scenario’s gaan uit van regionale, nationale, Europese en internationale sturing op de ontwikkeling van het energiesysteem. Op basis van deze scenario’s zullen de consequenties voor de energie-infrastructuur (ook financieel en ruimtelijk) in beeld worden gebracht: een Integrale Infrastructuurverkenning voor de periode tot 2050.
Afspraak uit Klimaatakkoord
Gasunie en Tennet hebben samen met de regionale netbeheerders het initiatief genomen tot deze Integrale Infrastructuurverkenning 2030-2050. Het is een vervolg op de in 2019 gepubliceerde Infrastructure Outlook 2050 en komt voort uit een afspraak in het Klimaatakkoord. In de verkenning wordt nauw samengewerkt met industrieën, energiebedrijven en andere partijen. De ontwikkeling van vier Klimaatneutrale Energiescenario’s 2050 is de eerste stap in deze Integrale Infrastructuurverkenning 2030-2050. Het ministerie van EZK heeft de ruimtelijke uitwerking van de scenario’s in kaart laten brengen. De scenario’s dienen voor het ministerie van EZK tevens als bouwsteen voor het Programma Energie Hoofdstructuur en de Rijksvisie Marktontwikkeling.
Hoekpunten van het speelveld
De toekomstbeelden zijn zodanig gekozen en ingevuld dat ze de ‘hoekpunten van het speelveld’ aangeven. Het is niet de bedoeling dat één van de scenario’s wordt gekozen of uitgesloten. Ook een combinatie is mogelijk. Hoe het traject naar een klimaatneutrale samenleving verloopt en hoe ons energiesysteem er in 2050 precies zal uitzien, is afhankelijk van maatschappelijke afwegingen en keuzes.
De scenario’s voor een klimaatneutraal energiesysteem schetsen op zowel landelijk als regionaal niveau (buurt, gemeente of industriecluster) een beeld van de energievraag en het energieaanbod. Daarmee zijn de scenario’s ook bruikbaar voor andere organisaties die plannen maken voor de transitie, die verder reiken dan het Klimaatakkoord 2030. Naar verwachting worden de scenario’s en de verkenning periodiek herzien op basis van nieuwe ontwikkelingen en inzichten vanuit bijvoorbeeld RESsen en (industriële) innovaties.
Voorzitter Marc van der Linden van Netbeheer Nederland: “Onze energienetten vormen de ruggengraat voor de energietransitie. Door grote veranderingen in energievraag en - aanbod wordt de rol van de netten steeds belangrijker. Door met netbeheerders en marktpartijen samen de toekomst van het energiesysteem op lange termijn in beeld te brengen, kunnen tijdig de juiste keuzes worden gemaakt voor investeringen in de energie-infrastructuur op middellange termijn.”
In de volgende fase zullen de netbeheerders op basis van de scenario’s onderzoeken welke infrastructuur, opslag en flexibiliteit - zoals het omzetten van elektriciteit in gassen (en andersom) en warmte – nodig zijn voor elk van deze vier toekomstbeelden.
De vier scenario's vindt u in het dossier Toekomstscenario's samen met de begeleidende brief aan minister Wiebes.